Co warto suplementować w ciąży?

Suplementacja w ciąży – czy jest konieczna?

Po suplementy diety w USA, Kanadzie i Australii sięga ok. 78% - 98% kobiet. Jednak w gabinetach lekarskich w Polsce przyszłe mamy czasem spotykają się z opinią niektórych ginekologów, że żadna suplementacja oprócz kwasu foliowego (o którym będzie niżej) nie jest potrzebna kobietom w ciąży. Wystarczy, że będą się zdrowo odżywiać. Rzeczywiście, trudno się spierać z argumentem, że urozmaicona dieta jest podstawą zdrowia każdego człowieka, a szczególnie kobiet spodziewających się dziecka. Jednak to nie oznacza, że pożywienie we współczesnym świecie jest w stanie zapewnić nam wszystko, czego potrzebujemy, w odpowiednich ilościach.

Badania populacyjne mówią o tym, że większość z nas maniedobory pokarmowe, nawet jeśli stara się jeść zdrowo, zauważa lek.med. Nina Nicheska, współzałożycielka firmy nikalab produkującej suplementy diety (jak sama mówi) “inne niż wszystkie”:

“Badania wskazują, że ponad 80% ludzi nie spożywa rekomendowanej dawki kwasów Omega-3 (EPA+DHA). Około 90% Polaków cierpi na niedobór witaminy D. 90% populacji nie dostarcza sobie odpowiedniej ilości choliny. Te składniki mają udowodniony w badaniach naukowych wielowymiarowy wpływ na nasze zdrowie, a jak widać zjadamy ich za mało. Tym bardziej jest to istotne w ciąży, gdy zapotrzebowanie na mikro i makroskładniki wzrasta”.

Jaką suplementację w ciąży zaleca Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników?

Suplementację w ciąży uznaje za podstawną także Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników. Jednak pod warunkiem, że będzie to suplementacja tylko niektórych składników. Preparaty multiwitaminowe mające w składzie kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt pozycji nie są rekomendowane dla zdrowych kobiet, czytamy w oficjalnych zaleceniach PTGiP z 2020 roku. Co zatem znalazło się na liście zalecanych przez lekarzy i naukowców składników?

• Jod
• Witamina D3
• Kwas foliowy
• kwasy Omega-3.

Osobny składnik, który w poprzednich wersjach był, ale w ostatniej zniknął z tych rekomendacji, to żelazo. Choć jest krytycznie ważnym pierwiastkiem dla rozwoju ciąży i dziecka, jego suplementacja bez wskazań medycznych może przynieść więcej szkody, niż pożytku.

“Jeśli okaże się, że w organizmie kobiety nie brakuje żelaza, a ona mimo to, je przyjmuje, przedawkowanie może spowodować rozwój insulinooporności, cukrzycy ciążowej i stanu przedrzucawkowego (preeklampsji). Dlatego w suplementach diety nikalab dla kobiet w ciąży nie ma żelaza. Jeśli ktoś ma niedobór żelaza lub anemię, to potrzebuje leku i dobrania indywidualnej dawki przez lekarza, nie suplementu” – mówi lek.med. Nina Nicheska.

Suplementacja w ciąży kwasem foliowym – na to musisz uważać.

O kwasie foliowym w ciąży mówi się dużo. Praktycznie każda kobieta planująca ciążę wie, że zaleca się przyjmować go na kilka miesięcy przed ciążą. Ginekolodzy także często rekomendują kwas foliowy wszystkim kobietom w wieku rozrodczym w ramach uniwersalnej profilaktyki. Jego dobrodziejstwa ciężko przecenić, gdyż zmniejsza ryzyko zaburzeń rozwojowych płodu i idących za tym komplikacji ciąży i poronień aż o 70%. Jednak pod warunkiem, że organizm matki dobrze przyswoił ten kwas i nie ma niedoborów w momencie zapłodnienia.

I tu pojawia się problem. Ponieważ badania naukowe wskazują, że nawet 60% osób może mieć mutację genetyczną, która utrudnia wchłanianie zwykłego kwasu foliowego. A nieprzyswojony kwas nie jest w stanie zmniejszyć ryzyka wad cewy nerwowej płodu. Co robić? “Na szczęście na rynku istnieje aktywna forma kwasu foliowego, którą mogą wchłonąć wszystkie kobiety. Najbardziej nowoczesną znaną mi na rynku postacią tego kwasu jest Quatrefolic, czyli folian IV generacji. Ten składnik organizm może wykorzystać od razu, dlatego umieściliśmy go w suplementach diety nikalab dla kobiet w ciąży”, mówi lek. med. Nina Nicheska.

Cholina i witamina B12 – ważne składniki suplementacji w ciąży.

Badania naukowe wskazują także na to, że istnieją jeszcze 2 składniki, które warto mieć w swojej formulacji ciążowej. Pomagają obniżyć ryzyko komplikacji ciążowych oraz korzystnie oddziałują na rozwój psychomotoryczny niemowląt, których matki suplementowały te składniki.

“Zapotrzebowanie na cholinę i witaminę B12 zwiększa się w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu, dlatego warto uzupełnić ich niedobory jeszcze przed ciążą. Te składniki m.in. pomagają utrzymać ciążę w pierwszych jej tygodniach, a także sprzyjają rozwojowi mózgu dziecka oraz profilaktyce chorób neurologicznych i metabolicznych u dziecka. Tych składników nie mogło zabraknąć w suplementach nikalab”, tlumaczy lek.med. Nina Nicheska.

Bibliografia:

1. Brown B, Wright C. Safety and efficacy of supplements in pregnancy. Nutr Rev. 2020; 78(10): 813–826.
2. Zimmer, P. Sieroszewski, P. Oszukowski, H.Huras, T.Fuchs, A.Pawłosek, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2020 tom 5, nr 4, strony 170–181.
3. Rawal S., Hinkle S.N., Bao W. i inni, “A longitudinal study of iron status during pregnancy and the risk of gestational diabetes: findings from a prospective, multiracial cohort”. Diabetologia 2017r.
4. Jirakittidul P., Sirichotiyakul S., Ruengorn C. i inni, “Effect of iron supplementation during early pregnancy on the development of gestational hypertension and pre-eclampsia”. Arch Gynecol Obstet 2018r.
5. L.E. Martínez-Garza. Editorial. October - December 2016. Twenty-five years of knowledge of the prevention of neural tube defects with folic acid.
6. Yvonne Lamers et al.. Am J Clin Nutr. 2006 Jul;84(1):156-61. Red blood cell folate concentrations increase more after supplementation with [6S]-5-methyltetrahydrofolate than with folic acid in women of childbearing age.
7. Seremak-Mrozikiewicz A et al. The significance of 1793G>A polymorphism in MTHFR gene in women with first trimester recurrent miscarriages. Neuro Endocrinol Lett. 2010.
8. “Dietary reference values: EFSA publishes advice on choline”, European Food Safety Authority, 17 sieprnia 2016r.
9. Jak wyżej.
10. Obeid R., Murphy M., Solé-Navais P., Yajnik C., “Cobalamin Status from Pregnancy to Early Childhood: Lessons from Global Experience”. Adv Nutr. 2017r.
11. Robertson J.A., Gallagher N.D., “Increased intestinal uptake of cobalamin in pregnancy does not require synthesis of new receptors”. Biochim Biophys Acta. 1983r.
12. Hübner U., Alwan A., Jouma M., Tabbaa M., Schorr H., Herrmann W., “Low serum vitamin B12 is associated with recurrent pregnancy loss in Syrian women”. Clin Chem Lab Med. 2008r.
13. Candito M., Magnaldo S., Bayle J., Dor J.F., Gillet Y., Bongain A., Van Obberghen E., “Clinical B12 deficiency in one case of recurrent spontaneous pregnancy loss”. Clin Chem Lab Med. 2003r.
14. Korsmo H.W., Jiang X., Caudill M.A., “Choline: Exploring the Growing Science on Its Benefits for Moms and Babies”. Nutrients. 2019r.
15. Chandyo RK, Ulak M, Kvestad I, Shrestha M, Ranjitkar S, Basnet S, Hysing M, Shrestha L, Strand TA. The effects of vitamin B12 supplementation in pregnancy and postpartum on growth and neurodevelopment in early childhood: Study Protocol for a Randomized Placebo Controlled Trial. BMJ Open. 2017 Aug 29;7(8):e016434.
16. Krzysztof Drews, “Aktywne wspomaganie szlaku folianów  – epigenetyczny wpływ choliny i witaminy B12 na rozwój ciąży”, Klinika Perinatologii i Chorób Kobiecych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Poznań, Polska , 2014.